"Grodzisko Białogarda"

Białogarda – dziś niewielka i niepozorna, przed wiekami – gród o randze stolicy odrębnego księstwa. Jej udokumentowana historia sięga X stulecia, z którego to odkryto ślady pierwszego osadnictwa w grodzisku. Najprawdopodobniej pod koniec wieku XII Białogarda zyskała status stolicy odrębnej dzielnicy w granicach Księstwa Gdańskiego, pozostającego pod panowaniem władców z dynastii Sobiesławiców. Czasy największej świetności grodu przypadają na pierwszą połowę XIII stulecia i lata panowania Racibora Białogardzkiego. To właśnie on rozbudował i ufortyfikował gród do niespotykanych, jak na ówczesne realia, rozmiarów. Jednakże bratobójcze walki z księciem Świętopełkiem II oraz późniejsze przejęcie Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków (w roku 1309) położyły w konsekwencji kres świetności Białogardy, przyczyniając się ostatecznie do utraty jej znaczenia na rzecz pobliskiego Lęborka.

Dziś o dawnej wielkości Białogardy świadczy jedynie – efektownie usytuowane na wyniosłym cyplu o urwistych zboczach – duże słowiańskie grodzisko o rozmiarach niemających odpowiednika na terenie Pomorza Gdańskiego (o szczególnej wartości naukowej i krajobrazowej) z zachowanym wałem obronnym, przelotem bramnym i fosą.

W 2005 roku na obszarze grodziska utworzono edukacyjną ścieżkę przyrodniczo-historyczną, jej trasę prowadząc dawną, naturalną fosą, otaczającą umocnienia Białogardy od strony zewnętrznej, pełniącą niegdyś funkcję obronną.